صنعت چاپ در ایران

صنعت چاپ در ایران

  • افشین فرنگی، کارشناس صنعت چاپ: 

صنعت چاپ در ایران مثل سایر مسائل دچار بحران است. در کشورهای توسعه‌یافته، چاپ بین پنج صنعت نخست جای دارد. اینکه می‌ گویند کالاها بدون بسته‌‌بندی هویت ندارند، نشان از اهمیت و تاثیر این صنعت در اقتصاد است، اما در کشور ما نگاه درستی به آن وجود ندارد.


  • فرسودگی ناوگان صنعت چاپ 

بیش از ۷۰درصد فرسودگی در چهار هزار چاپخانۀ موجود وجود دارد و میانگین سنی ماشین آلات در حال کار بین ۴۰ تا ۶۰ سال است. ۹۰درصد از ملزومات تا تجهیزات، وابسته به خارج است. 

همسایۀ ما، ترکیه با شرایطی شبیه ما، حدود ۲۲هزار چاپخانه فعال دارد. آنها رشد کردند چون برای تولیدکنندگان مزیت و مشوق‌‌های صادراتی در نظر می‌گیرند،

ما درگیر سیاست‌های اشتباه شدیم و هر روز شاهد ممنوعیت‌‌ و محدودیت‌‌های جدید هستیم و دلیل آن، عدم‌ اطلاع مسئولان و مدیران رده بالایی در حوزه تصمیم‌گیری است. دولت اقداماتی انجام می‌دهد که مشکلات صنعت چاپ را بیشتر می‌کند.

به‌عنوان نمونه، کشور به سمت خشکسالی و  بی‌آبی می‌رود، بعضی کالاها را نباید تولید کرد. تولید کاغذ بزرگ‌ترین اشتباه است ولی دولت در راستای حمایت از تولید داخل، ورود کاغذها و مقواهای خاص را محدود یا تعرفه‌های سنگین بر آنها می‌بندد و در نتیجه به‌ خاطر گران شدن کالا، از فرصت رقابت هم در بازار صادراتی و هم داخلی محروم می‌شویم.


  • صنعت چاپ در سایر کشورها

در دنیا، صنعت چاپ را به‌عنوان هویت‌دهنده به تولید ملی قبول دارند. در آمریکا، سومین رسته پولساز، صنعت چاپ و بسته‌بندی است، در کل خاورمیانه، فقط یک تا ۲درصد این بازار در دست کشور ما است.

وقتی صحبت از صنعت چاپ می‌شود، نخستین چیزی که به ذهن می‌آید، کتاب است؛ بر همین اساس وزارت ارشاد خود را متولی آن می‌داند، اما واقعیت این است که تمام صنایع از لوازم‌خانگی گرفته تا خودرو، دارو و غیره به چاپ و بسته‌بندی نیاز دارند.

با این شرایط، چگونه می‌توانیم در این صنعت رقابت کنیم؟

کشورهایی که تا دیروز اسمی از آن ها در نقشه نبود، امروزه در بازار چاپ و بسته‌بندی سهم‌طلبی می‌کنند. بسیاری از آنها ریشه‌های هویتی خود را از بازار ایران گرفته‌ و بعد مستقل و قوی شدند.


  • صنعت چاپ در محاصره مشکلات

علی مغانی، رئیس اتحادیه چاپخانه‌داران: نمی‌توانیم به موضوع نوسازی و بازسازی ورود کنیم چون بیشتر ماشین‌آلات و تجهیزات صنعت چاپ وارداتی و درگیر مشکلات مربوط به تخصیص ارز، تحریم‌ و … هستیم،

بخشی از نیاز ما با واردات ماشین‌آلات دست دوم برطرف می‌شود، از طرفی ماشین‌های چاپ افست بسیار وزن بالایی دارند و متاسفانه گمرک تعرفه را وزنی محاسبه می‌کند، در نتیجه واردات مقرون به صرفه نیست. 

عدم مدیریت درست، صنعت چاپ در ایران را به محاق برده است. طبق مصوبه وزیران، ماشین‌آلات باید با مجوز صمت ثبت‌سفارش شوند، در حالیکه نمی‌دانیم متولی کدام وزارتخانه است، ارشاد یا صمت؟ اگر  به‌طور خاص مشخص شود، دست‌کم در زمان پیگیری مشکلات، کمتر سردرگم خواهیم شد.

در ۵سالی که بخشی از صنعت چاپ زیرمجموعه وزارت صمت قرار گرفته، هیچ کاری انجام نداده‌اند؛ یعنی ما از آنجا مانده و از اینجا رانده ‌شده‌ایم. برای انجام کارها ما را بین وزارت صمت و ارشاد پاس می‌دهند و در نهایت هم به نتیجه‌ای نمی‌رسیم.

گزارش کامل را در اینجا میتوانید بخوانید.