پلاک تجهیزات پزشکی

به مجموعه‌ای از وسایل و دستگاه‌ها که در بخش‌های مختلف حوزۀ بهداشت و درمان استفاده می‌شود، تجهیزات پزشکی گفته می‌شود. این تجهیزات با هدف ارتقاء خدمات بهداشتی و درمانی طراحی و تولید می‌شوند. پلاک‌ تجهیزات پزشکی به عنوان وسیله‌ای برای شناسایی، ردیابی و مدیریت این تجهیزات عمل می‌کند. این مقاله به بررسی این پلاک ها، استانداردهای مرتبط و چالش‌هایی که ممکن است در این زمینه وجود داشته باشد، می‌پردازد.

پلاک تجهیزات پزشکی چیست؟

یکی از عناصر کلیدی در مدیریت صحیح و کارآمد تجهیزات پزشکی است و شامل اطلاعاتی مثل: نام محصول، لوگوی شرکت سازنده، شماره سریال، تاریخ تولید، وزن، شرایط نگهداری، کد محصول، دستورالعمل‌های ایمنی و … می‌باشد. در بسیاری از موارد، این پلاک ها می‌توانند تفاوت بین یک عملیات موفق و یک حادثه ناگوار را رقم بزنند. 

اهمیت نصب پلاک روی تجهیزات:

به طور کلی، تجهیزات پزشکی به دستگاه‌ها، وسایل جراحی، تجهیزات تشخیصی، حمایتی و داروها تقسیم می‌شوند. در ادامه بیشتر با آنها آشنا می‌شویم:

دستگاه‌ها: این شامل دستگاه‌هایی مانند ایکوگرافی، رنگسازی تصویر (سی‌تی اسکن و ام‌آرآی)، ایکوکاردیوگرافی، دستگاه‌های اندوسکوپی، ایسوتوپ‌های پزشکی و دستگاه‌های مانیتورینگ بیماری‌ها می‌شود.

وسایل جراحی: این شامل انواع ابزارهای جراحی مانند اسکالپل، پینست، ابزارهای برش و خیاطی، ابزارهای لیزر جراحی و غیره می‌شود.

تجهیزات تشخیصی: از جمله این تجهیزات می‌توان به فشارسنج، گلوکومتر (برای اندازه‌گیری قند خون)، ترازوی پزشکی، دستگاه‌های اندازه‌گیری دما و سایر وسایل مشابه اشاره کرد.

تجهیزات حمایتی: شامل وسایل نقلیه بیماران (تخت‌های بیمارستانی، ویلچرها، ایموبیلایزرها)، تجهیزات جلوگیری از عفونت (ماسک‌ها، دستکش‌ها، لباس‌های یکبار مصرف) و سایر وسایل حمایتی است.

داروها و موادشیمیایی: این شامل داروهای تجویزی، واکسن‌ها، محلول‌های نمکی، مواد ضدعفونی کننده و دیگر مواد شیمیایی پزشکی می‌شود.

اهمیت پلاک روی تجهیزات پزشکی به دلایل متعددی بر می‌گردد که شامل شناسایی، ردیابی و نگهداری تجهیزات می‌شود. این پلاک‌ها به کاربران اطلاعات دقیق در مورد تجهیزات می‌دهند و به عنوان یک لایه اضافی از امنیت عمل می‌کنند. با استفاده از پلاک‌ها، پزشکان و تکنسین‌ها می‌توانند به سرعت تجهیزات را شناسایی کرده و از سلامت و کارایی آنها مطمئن شوند.

نگهداری و تعمیر تجهیزات پزشکی برای تضمین عملکرد صحیح و ایمنی آنها ضروری است. پلاک‌های تجهیزات پزشکی با ارائه اطلاعات دقیق در مورد نوع و مشخصات تجهیزات، به تکنسین‌ها کمک می‌کنند تا برنامه‌های نگهداری و تعمیر را به درستی اجرا کنند.

این اطلاعات همچنین به تکنسین‌ها امکان می‌دهد تا از استفاده از قطعات صحیح برای تعمیر و نگهداری تجهیزات اطمینان حاصل کنند و از وقوع خطاهای ناشی از استفاده نادرست از تجهیزات جلوگیری کنند.

در واقع، پلاک‌ روی تجهیزات به عنوان یک روش مؤثر برای جلوگیری از خطاهای پزشکی عمل می‌کند. اطلاعات موجود بر روی پلاک‌ها به کارکنان بیمارستان کمک می‌کند تا از صحت و کارایی تجهیزات مطمئن شوند و در صورت نیاز به تعمیر یا تعویض، به سرعت اقدام کنند.

علاوه بر این، پلاک‌ها نقش مهمی در ردیابی و مدیریت دارایی‌های بیمارستانی دارند و به مسئولین این امکان را می‌دهند تا از وضعیت تجهیزات آگاه باشند.

اطلاعات درج شده در پلاک:

پلاک تجهیزات معمولاً اطلاعات مختلفی رو نمایش می‌دهد که هر کدام نقش خاصی در شناسایی و ردیابی دارند. از جمله میتوان به موارد زیر  اشاره نمود:

شماره سریال: این شماره منحصر به فرد برای هر قطعه از تجهیزات پزشکی است و به عنوان شناسه برای ردیابی استفاده می‌شود.

کد محصول: کد محصول به کاربران کمک می‌کند تا مشخصات دقیق تجهیزات را شناسایی کنند.

نام تولیدکننده: این بخش شامل اطلاعات تولیدکننده یا شرکت سازنده تجهیزات است.

دستورالعمل‌های ایمنی: پلاک‌ها معمولاً شامل دستورالعمل‌های کوتاه و مهمی در مورد نحوه استفاده ایمن از تجهیزات هستند.

تاریخ تولید و انقضا: این اطلاعات به کاربران کمک می‌کند تا از وضعیت عمر مفید تجهیزات آگاه باشند.

تاریخچه استفاده و کاربرد پلاک:

استفاده از پلاک‌های شناسایی بر روی تجهیزات پزشکی به دهه‌های اولیه قرن بیستم باز می‌گردد. با پیشرفت فناوری و افزایش تعداد و پیچیدگی تجهیزات پزشکی، نیاز به روش‌های شناسایی و ردیابی دقیق‌تر احساس شد.

در ابتدا، پلاک‌ها تنها شامل نام تولیدکننده و شماره سریال بودند، اما با گذشت زمان، اطلاعات بیشتری مانند کد محصول، دستورالعمل‌های ایمنی و تاریخ تولید به آنها اضافه شد.

در طول این سال‌ها، استانداردهای پلاک‌گذاری تجهیزات پزشکی نیز تکامل یافته و قوانین سخت‌گیرانه‌تری برای تضمین صحت و دقت اطلاعات موجود بر روی پلاک‌ها وضع شده است. این تحولات به طور مستقیم به بهبود ایمنی و کارایی تجهیزات پزشکی منجر شده است.

اطلاعات درج شده در پلاک، بسیار حائز اهمیت است. گاهی هدف از نصب این پلاک، اطمینان از کیفیت و ایمنی می‌باشد. پلاک‌های تجهیزات پزشکی کاربردهای متعددی دارند که می‌توان آنها را در سه دسته اصلی تقسیم‌بندی کرد:

شناسایی و ردیابی: پلاک‌ها به عنوان یک شناسه منحصر به فرد برای هر تجهیزات عمل می‌کنند و به کارکنان اجازه می‌دهند تا به سرعت تجهیزات مورد نیاز را شناسایی و مکان‌یابی کنند و تشخیص داده شود که این دستگاه به چه منظور و در کجا استفاده می‌شود.

مدیریت نگهداری: اطلاعات موجود بر روی پلاک‌ها به تکنسین‌ها کمک می‌کند تا برنامه‌های نگهداری و تعمیرات تجهیزات را به درستی اجرا کنند. این امر به کاهش زمان خرابی و افزایش عمر مفید تجهیزات کمک می‌کند.

ایمنی و جلوگیری از خطا: پلاک‌ها نقش مهمی در اطمینان از استفاده صحیح و ایمن از تجهیزات دارند. پلاک‌ها با ارائه هشدارها و اطلاعات دقیق در مورد نحوه استفاده از تجهیزات، به کاهش احتمال بروز خطاهای انسانی کمک می‌کنند.

روش‌های ساخت پلاک:

ساخت پلاک تجهیزات پزشکی نیاز به دقت و استفاده از مواد با کیفیت بالا دارد تا اطلاعات موجود بر روی آنها در طول عمر تجهیزات قابل خواندن باقی بماند. روش‌های مختلفی برای ساخت این پلاک‌ها وجود دارد که بسته به نوع تجهیزات و محیطی که در آن قرار می‌گیرد، انتخاب می‌شوند. برخی از روش‌های معمول ساخت پلاک‌ها عبارتند از:

حکاکی لیزری: این روش بسیار دقیق و دائمی است و می‌تواند اطلاعات را با دقت بالا روی پلاک حک کند.

چاپ حرارتی: این روش برای پلاک‌هایی استفاده می‌شود که نیاز به اطلاعات متغیر دارند. اطلاعات به صورت دیجیتالی چاپ می‌شود.

افست: این روش برای ساخت پلاک‌های فلزی با تیراژ بالا، بسیار مناسب است.

استانداردها و تأثیر پلاک در ایمنی:

تجهیزات پزشکی تحت تأثیر مقررات و استانداردهای بین‌المللی و محلی قرار دارند. این استانداردها تضمین می‌کنند که پلاک‌ها به درستی اطلاعات مورد نیاز را فراهم می‌کنند و از خوانایی و دوام کافی برخوردارند.

یکی از مهم‌ترین استانداردهای بین‌المللی در این زمینه، استاندارد ISO 13485 است که به سیستم‌های مدیریت کیفیت در تولید تجهیزات پزشکی اختصاص دارد. این استاندارد تضمین می‌کند که تمامی مراحل تولید، مطابق با بالاترین معیارهای کیفیت انجام می‌شود.

یکی دیگر از مهم‌ترین استانداردها، استاندارد ISO 15223-1 است که به الزامات برچسب‌گذاری و نشانه‌گذاری تجهیزات پزشکی اختصاص دارد. این استاندارد مشخص می‌کند که چه اطلاعاتی باید بر روی پلاک‌های تجهیزات پزشکی قرار گیرد و چگونه باید این اطلاعات به‌صورت خوانا و پایدار درج شوند.

پلاک تجهیزات پزشکی در کشورهای مختلف ممکن است از نظر طراحی و استانداردها متفاوت باشند. برخی کشورها ممکن است از پلاک‌های ساده با اطلاعات محدود استفاده کنند، در حالی که دیگر کشورها ممکن است پلاک‌های پیچیده‌تر با اطلاعات جامع‌تر و تکنولوژی‌های پیشرفته‌تر مانند تراشه‌های RFID را ترجیح دهند. این تفاوت‌ها می‌تواند به دلیل تفاوت در قوانین و استانداردهای محلی باشد.

ایمنی بیمارستانی یکی از اولویت‌های اصلی در مراکز بهداشتی است و پلاک تجهیزات پزشکی نقشی کلیدی در این زمینه ایفا می‌کنند. این پلاک‌ها با ارائه اطلاعات دقیق و به‌روز به کارکنان، کمک می‌کنند تا از استفاده صحیح از تجهیزات و جلوگیری از اشتباهات احتمالی اطمینان حاصل کنند.

بعنوان مثال، در مواقع اضطراری، توانایی شناسایی سریع و صحیح تجهیزات می‌تواند به معنای تفاوت بین زندگی و مرگ باشد. علاوه بر این، پلاک‌های تجهیزات پزشکی به مسئولان بیمارستانی کمک می‌کنند تا به‌راحتی وضعیت و عملکرد تجهیزات را نظارت کنند و در صورت نیاز به تعمیر یا تعویض، اقدامات لازم را به سرعت انجام دهند.

چالش‌های پلاک‌گذاری تجهیزات:

هرچند که پلاک‌گذاری تجهیزات پزشکی از اهمیت بالایی برخوردار است، اما در این فرآیند چالش‌های متعددی وجود دارد. از جمله این چالش‌ها می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

خوانایی و دوام: پلاک‌ها باید در برابر شرایط محیطی سخت، مانند رطوبت، حرارت و سایش مقاوم باشند تا اطلاعات آنها در طول عمر تجهیزات قابل خواندن باقی بماند.

به‌روز‌رسانی اطلاعات: در برخی موارد، اطلاعات موجود بر روی پلاک‌ها نیاز به به‌روزرسانی دارند، اما انجام این کار ممکن است به دلیل نوع پلاک یا تجهیزات، دشوار باشد.

پلاک‌های جعلی: وجود پلاک‌های جعلی می‌تواند مشکلات بزرگی ایجاد کند، از جمله امکان استفاده از تجهیزات بی‌کیفیت و غیر ایمن. برای مقابله با این مشکل، تولیدکنندگان و مراکز بهداشتی باید از راهکارهای مختلفی مثل: استفاده از  QR کدها ، استفاده از سیستم‌های آنلاین برای تأیید اعتبار و اطمینان از اصالت، آموزش کارکنان در زمینه شناسایی پلاک‌های جعلی و …

استفاده از بارکد و QR کد بر روی پلاک تجهیزات پزشکی به یک استاندارد جدید تبدیل شده است. این تکنولوژی‌ها به کاربران امکان می‌دهند تا با اسکن کردن پلاک، به سرعت به اطلاعات دقیق و کامل تجهیزات دسترسی پیدا کنند. این امر به کاهش زمان جستجو و افزایش دقت در مدیریت تجهیزات کمک می‌کند و به‌خصوص در محیط‌های شلوغ بیمارستانی بسیار مفید است.

جنس پلاک و روش نصب:

کیفیت پلاک تجهیزات پزشکی بستگی به مواد اولیه استفاده شده در ساخت آنها دارد. با توجه به قرار گرفتن پلاک تجهیزات‌پزشکی در محیط بیمارستانی و تماس با مواد شیمیایی و ضدعفونی‌ مانند الکل، داشتن دوام و ماندگاری، بسیار حائز اهمیت می‌باشد.

پلاک‌ها معمولاً از موادی مانند فلزات مانند استیل ضد زنگ یا آلومینیوم با کیفیت بالا ساخته می‌شوند تا در برابر شرایط سخت محیطی مقاوم باشند. هر ماده‌ای که برای ساخت پلاک‌ها استفاده می‌شود باید دارای ویژگی‌هایی مانند دوام، مقاومت در برابر سایش و قابلیت حکاکی باشد تا اطلاعات روی آن به‌صورت خوانا باقی بماند.

نصب و تعویض پلاک تجهیزات پزشکی باید با دقت و مطابق با دستورالعمل‌های تولیدکننده انجام شود تا از صحت و دوام پلاک اطمینان حاصل شود. پلاک باید به‌صورتی نصب شود که در دسترس باشد و به‌راحتی قابل خواندن باشد. همچنین، در صورت نیاز به تعویض پلاک، باید از پلاک‌های جایگزین با همان مشخصات و کیفیت استفاده شود.

قیمت پلاک تجهیزات و جمع‌بندی نهایی:

پلاک تجهیزات پزشکی یکی از اجزای حیاتی در مدیریت صحیح و ایمن این تجهیزات هستند. از شناسایی و ردیابی تا نگهداری و ایمنی، این پلاک‌ها نقش مهمی در تضمین کارایی و سلامت تجهیزات دارند. با پیشرفت تکنولوژی و توسعه استانداردهای جدید، آینده پلاک‌گذاری تجهیزات پزشکی به سمت استفاده از تکنولوژی‌های پیشرفته‌تر و اطلاعات دیجیتال حرکت می‌کند که به بهبود کیفیت و کارایی این تجهیزات کمک خواهد کرد.

لازم به ذکر می‌باشد دامنه محصولات در این زمینه بسیار متنوع و وسیع است، به همین علاوه بر پلاک آلومینیومی و استیل، سایر مارک‌ها از جمله: مارک پلی‌استر، انواع لیبل‌‌ شبرنگ و روزرنگ، پلی‌کربنات نیز دارای کاربرد می‌باشد.

از فعالان در صنعت ساخت تجهیزات پزشکی و بیمارستانی که افتخار همکاری داشته ایم، شرکت‌های: بهیار، فارمد، پرند دارو، فرافن، فوریو، بیمارستان مسیح دانشوری و … . برای استعلام قیمت به شماره ۹۱۲۲۱۳۸۶۰۹در تلگرام پیام ارسال نمائید.

سوالات متداول:

• Telegram
• Mail
• Instagram